Krokus

Eindelijk is de lente begonnen. Meneer Janus ziet de bloemetjes in de berm voorbij schieten. Hij begrijpt niet dat die bloemetjes de lucht van 230.000 auto’s per dag overleven.

Maar de bloemetjes zijn door de wol geverfd, lijkt het. Alsof ze zeggen: ‘Ons kun je niks maken.’ Maar dat neemt niet weg dat de lente dus is begonnen. Toch is Meneer Janus er niet helemaal gerust op. Volgens hem zal er op deze lente weer een zomer volgen en dan wordt het ongetwijfeld weer herfst. Dat is minder, denkt Janus. Herfst… En bij de gedachte alleen al schieten hem de tranen in de ogen. Bah, het is bijna alweer herfst.

Paula Dennis

Het is allemaal niet meer bij te houden. De gebeurtenissen in de wereld zijn zo vreemd en snel, dat Meneer Janus er maar een punt achter zet. Achter krant lezen wel te verstaan. Een mevrouw van NRC Next belt hem op. Of hij nog een abonnement neemt? Meneer Janus ziet ervan af. Hij vindt het in zijn eigen dorp al ingewikkeld genoeg, laat staan de toestand in de wereld. Waarom hebben kranten het tegenwoordig toch altijd over rechtszaken tegen moordenaars, fraude, diefstal en oorlog? Nooit leest hij eens iets over het nieuwe dirigeerstokje van Mariss Jansons, de chefdirigent van het Koninklijk Concertgebouworkest.

Of over een nieuw gerecht van Herman den Blijker, waar mensen weer eens blij van worden. Het lijkt er verdomd wel op of niemand meer blij mag zijn. Ik ga mijn eigen krant maar eens maken, denkt Janus. En op de radio klinkt opeens het gezellige liedje ‘Janus, pak me nog een keer’ van Paula Dennis. Ach, denkt hij met weemoed. Paula Dennis, dat waren nog eens leuke vooroorlogse tijden. Zou Paula Dennis nog leven?

Autobio

Meneer Janus krijgt via de radio een tsunami aan nieuwsberichten over Japan. Hij wil iets doen voor de Japanners. Maar wat? Japan ligt aan de andere kant van de wereld. Je kunt er naar toe vliegen, dat wel. Maar wat moet je dan doen? Meneer Janus heeft geen verstand van kernenergie. Verder is hij ook ondeskundig op het gebied van hulpverleningscoördinatie. Van brand blussen heeft hij geen kaas gegeten en het opzetten van een vluchtelingenkamp is een klus waar hij maar niet aan zal beginnen. Gelukkig heeft nog niemand hem gebeld met de vraag of hij wil komen helpen. Eigenlijk zijn mannetjes als Meneer Janus overbodige mannetjes, denkt Janus zelf. Mensen willen hem niet eens hebben als hulpverlener. Dat is pas echt een reden om aan de hoogste boom te gaan hangen.
Maar dan leest Meneer Janus in de krant dat autobiografisch schrijven helpt tegen depressie. Dat komt naar voren uit onderzoek van de Universiteit Twente. UT-onderzoekers ontwikkelden de cursus ‘Op verhaal’ komen, waarbij autobiografisch schrijven en autobiografische reflectie centraal staan. Vandaar ook het thema van de boekenweek. Kijk, dat wil meneer Janus ook wel.
En hij stopt bij de kantoorboekhandel teneinde pen en papier aan te schaffen.

Woekeren

Meneer Janus heeft helemaal geen woekerpolis. Toen hij vanmorgen bij de Febo reeds een frikandel uit de muur viste en die met smaak verorberde – men moet bij het ochtendgloren toch wat verorberen – schoot het hem te binnen dat hij iets dergelijks – een woekerpolis – ontbeerde. Overigens weet Janus niet wat een woekerpolis is, maar dat geeft niets. Er zijn zo veel dingen die mensen hebben of niet hebben en waar zij vervolgens absoluut niet van weten wat het is. Ik heb internet, zegt de buurman. Maar hij kan niet zeggen wat het is. Ja, je kunt zeggen: ik kan van achter mijn bureau communiceren met andere mensen in de wereld. Maar wat dat dan precies is? En zo staat meneer Janus, al frikandel kauwend te denken. Hij gooit nog maar eens wat muntjes in de muur en neemt een kalfskroket. Het eet-de-helft-dieet ligt alweer mijlen achter hem.
Woekerpolissen. Waarom heeft Meneer Janus die nou niet? Opeens denkt hij het antwoord op de vraag te weten. Er is nooit iemand naar hem toegekomen met de vraag: Wilt u een woekerpolis? Nooit. Dat is het natuurlijk! Iedereen krijgt woekerpolissen aangeboden, maar Meneer Janus is tijdens deze aanbiedingen overgeslagen. En dat terwijl hij toch alle reclamefolders keurig door de brievenbus krijgt geschoven. Bankstellen, rookworsten, schoenen en computers staan daarin. Maar geen woekerpolissen.
Is dat eigenlijk erg? vraagt Janus zich vervolgens af, terwijl hij een nasiblok naar binnenwerkt in de Febo. Er zijn volgens de krant

veel ‘gedupeerden’ van zo’n polis. Dus leuk en aangenaam is het allerminst, een woekerpolis.
‘Heeft u eigenlijk een woekerpolis?’ vraagt hij aan de Febo-meneer die juist een vroeg portie friet serveert aan een morsig type naast Janus.
‘Gelukkig niet’, antwoordt de patatbakker.
Fijn. Nog iemand die geen woekerpolis heeft. En Janus voelt hij zich op slag niet meer zo eenzaam. Hij trekt een bamiblok en verlaat het pand, de winderige buitenlucht tegemoet. De zon priemt pesterig door de wolkjes heen. Die trekt zich ook niets van woekerpolissen aan. Heerlijk.

Verlangen

Alle gezellige, ouderwetse dingen worden afgeschaft, weet Meneer Janus uit eigen ervaring. Had je vroeger zo’n gezellig ouderwets ziekenhuis met hoge muren, bakstenen en lange stenen gangen, tegenwoordig zijn het betonnen staketsels zonder kraak of smaak. Luisterde je vroeger naar krakerige zeezenders via de middengolf, tegenwoordig komt alles glad en strak uit een FM-zenderapparaat. Kon je vroeger nog meerijden in een bus zonder vering, vandaag de dag is dat onmogelijk. Overal word je in de watten gelegd. En ondanks dat knaagt het verlangen. Nee, het leven voor een nostalgicus als Meneer Janus valt voor den donder niet mee. Want Meneer Janus houdt van uitzicht op betere tijden en verwachtingen die nog niet zullen worden ingelost.

Komijn en koriander

Meneer Janus heeft koningin Beatrix in een brief laten weten dat hij heel graag meegaat naar Oman als ze volgende week gaat eten bij sultan Qaboos bin Said al-Said. Al was het alleen maar om het eten. Want Omanezen kunnen heerlijk koken, vermoedt Meneer Janus. Halloumi kaas en tomaat is zo’n heerlijk gerecht. Waarschijnlijk zit er komijn en koriander in. Of iets anders exotisch. Ja, Meneer Janus kijkt er erg naar uit. Daarom is hij boos op Meneer Wilders, die vandaag roept dat de koningin een beetje dom is om naar Oman te gaan. Daar begrijpt Janus nou niks van. Wellicht betreft het een afgunstige reactie van die Meneer Wilders. Ja, dat zal het zijn. Die Wilders had ook meegewild naar het etentje in Oman. Nou, daar zal Janus dan nu een stokje voor steken. En hij pakt het telefoonboek van Den Haag om hare majesteit te bellen en te zeggen dat er een brief onderweg is. En dan zal hij er meteen bij zeggen: ‘Laat die Wilders maar kletsen majesteit.’ Ja, dat zal hij zeggen.

Verantwoord

De kok in het personeelsrestaurant van het ziekenhuis zegt tegen Meneer Janus: ‘De drie ‘p’s’ zijn de kern van onze filosofie.’ ‘U bedoelt pizza, patat en pannenkoeken?’ vraagt Meneer Janus, al enigszins hongerig. ‘Nee’, roept de man met de witte muts op zijn harsens. ‘Ik bedoel people, planet en profit.’
‘O’, zegt Janus, ‘interessant.’ De kok ratelt door. Maatschappelijk verantwoord ondernemen, daar draait het tegenwoordig om. Dus biologisch en gezond. Meneer Janus knikt. Hij begrijpt er weinig van. Vroeger stond hier meneer Dik, die de bezoekers al toeriep dat er vandaag heerlijke kroketten in het vet lagen te sputteren. En nu? Nu is het maatschappelijk verantwoord. Wat zijn de tijden toch aan het veranderen, denkt Meneer Janus. En hij gaat tevergeefs op zoek naar een frikandel met mayonaise.